Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα θέματα κάθε φορά που συγκεντρώνονται φίλαθλοι ποδοσφαίρου είναι ποιο είναι το μεγαλύτερο γκολ που έχει σημειωθεί ποτέ; Σπάνια θα βρείτε δύο άτομα να συμφωνούν. Για κάποιους, σημασία έχει η ομάδα, οπότε ένα γκολ που περιλαμβάνει ανάπτυξη παιχνιδιού με πολλούς παίκτες και ομαλή συνεργασία θα είναι στην κορυφή της λίστας τους. Για άλλους, πρόκειται για εκείνες τις στιγμές ατομικής μεγαλοφυΐας, όπου ένας παίκτης κάνει κάτι υπέροχο ή απρόσμενο που ανεβάζει τον αγώνα πάνω από το συνηθισμένο και τον ανυψώνει σε υψηλότερο επίπεδο. Και υπάρχουν και εκείνοι που πιστεύουν ότι το πλαίσιο του αγώνα παίζει ρόλο, και όσο πιο σημαντική είναι η περίσταση και όσο υψηλότερα είναι τα στοιχήματα, τόσο μεγαλύτερο βάρος πρέπει να αποδίδεται σε ένα γκολ.
Μερικά από τα πιο σημαντικά γκολ που έχουν σημειωθεί και πληρούν μερικά ή όλα τα κριτήρια, έχουν χαθεί στην αιωνιότητα. Σημειώθηκαν σε μια εποχή πριν από την τηλεόραση ή το YouTube, και δεν υπάρχει ψηφιακό αρχείο τους. Αντίθετα, η κληρονομιά τους προέρχεται από το στόμα σε στόμα, μεταδιδόμενη από γενιά σε γενιά από εκείνους που είχαν την τύχη να τα δουν από κοντά. Δυστυχώς, τότε πρέπει να αποκλειστούν από τη συζήτηση, καθώς δεν υπάρχει κανείς ζωντανός σήμερα που να μπορεί να μαρτυρήσει τη μεγαλοσύνη τους.
Δεδομένου του υψηλού βαθμού υποκειμενικότητας που εμπλέκεται, η επιλογή ενός γκολ από τα εκατοντάδες χιλιάδες που προσφέρονται μπορεί να φαίνεται αδύνατη. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια που ξεχωρίζουν και εμφανίζονται τακτικά σε δημοσκοπήσεις για το μεγαλύτερο όλων των εποχών. Και, ενδεχομένως, το γκολ που υψώνεται πάνω από τα άλλα σημειώθηκε από τον Diego Maradona παίζοντας για την Αργεντινή εναντίον της Αγγλίας στον προημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986.
Η αντιπαλότητα
Αν και ήταν Βρετανοί μετανάστες που εισήγαγαν πρώτοι το ποδόσφαιρο στην Αργεντινή, όταν οι δύο ομάδες συναντήθηκαν στο Στάδιο Αζτέκα στο Μεξικό στις 22 Ιουνίου, οι ομάδες και οι χώρες ήταν πικροί αντίπαλοι για 20 χρόνια, τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδου.
Οι ρίζες αυτής της αντιπαλότητας χρονολογούνται είκοσι χρόνια πριν, σε έναν άλλο προημιτελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου που διεξήχθη στο Γουέμπλεϊ το 1966. Εκείνο το ματς, που η Αγγλία κέρδισε 1-0, είδε τον αρχηγό της Αργεντινής, Ρατίν, να αποβάλλεται σε έναν αγώνα γεμάτο σκληρά φάουλ και δυνατές μονομαχίες. Ο Ρατίν κατηγόρησε τον Γερμανό διαιτητή ότι ευνοούσε τους Άγγλους, ενώ ο προπονητής της Αγγλίας όξυνε την κατάσταση χαρακτηρίζοντας τους Αργεντινούς «ζώα», ένα επίθετο που θεωρήθηκε βαθιά ρατσιστικό στη Νότια Αμερική.
Η κατάσταση μεταξύ των δύο χωρών εκτός γηπέδου κλιμακώθηκε σε κάτι πολύ πιο σοβαρό το 1992. Η κυβερνώσα στρατιωτική Χούντα στην Αργεντινή αποφάσισε εκείνη τη χρονιά να εισβάλει στα Νησιά Φώκλαντ, μια βρετανική αποικία στον Νότιο Ατλαντικό, διεκδικώντας τα ως Νησιά Μαλβίνες. Το αποτέλεσμα ήταν ένας ένοπλος πόλεμος μεταξύ των δύο εθνών, όπου η Βρετανία έστειλε στρατεύματα και ναυτική δύναμη για να ανακτήσει τα νησιά. Στις μάχες που ακολούθησαν, περισσότεροι από 250 Βρετανοί και 650 Αργεντινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν, καθώς η Βρετανία ανέκτησε τα νησιά, επιφέροντας μια ταπεινωτική ήττα στις εισβολικές δυνάμεις.
Η ταπείνωση και η οργή έκαιγαν έντονα στους Αργεντινούς παίκτες και τους υποστηρικτές τους καθώς πήραν τη θέση τους στο γήπεδο εκείνη την ημέρα, και, πριν από τον αγώνα, οι οπαδοί συγκρούστηκαν στους δρόμους. Πολλοί Άγγλοι οπαδοί νοσηλεύτηκαν.
Το Πρώτο Ημίχρονο
Το Πρώτο Ημίχρονο είχε νωρίς ευκαιρίες και για τις δύο ομάδες, αλλά η Αργεντινή άρχισε να ελέγχει την κατοχή και το έδαφος χωρίς να έχει κάτι συγκεκριμένο να δείξει γι' αυτό.
Το Χέρι του Θεού
Πριν ο Μαραντόνα σκοράρει αυτό που αργότερα θα ονομαζόταν «γκολ του αιώνα», είχε βάλει την ομάδα του μπροστά με ένα γκολ που έγινε σχεδόν εξίσου διάσημο, αλλά για εντελώς διαφορετικούς λόγους.
Έξι λεπτά μετά την επανεκκίνηση, ο Μαραντόνα πήρε την μπάλα λίγο μέσα στη μισή πλευρά του αντιπάλου και κατευθύνθηκε προς την περιοχή πέναλτι της Αγγλίας. Την έπαιξε στον συμπαίκτη του, Χόρχε Βαλντάνο, ελπίζοντας σε ένα ένα-δύο, αλλά ο επιθετικός έχασε τον έλεγχο της μπάλας, δίνοντας στον μέσο της Αγγλίας, Στιβ Χότζ, την ευκαιρία να καθαρίσει την περιοχή.
Αντίθετα, έστειλε την μπάλα πίσω στην περιοχή του πέναλτι, εκεί όπου ο Μαραντόνα είχε συνεχίσει την κούρσα του. Αυτό που ακολούθησε έχει αναπαραχθεί χιλιάδες φορές σε αμέτρητα ντοκιμαντέρ και συλλογές στο YouTube. Ο αρχηγός της Αργεντινής σηκώθηκε και φάνηκε να πετάει την μπάλα πάνω από τα απλωμένα χέρια του τερματοφύλακα της Αγγλίας, Πίτερ Σίλτον, και μέσα στο δίχτυ. Εκτός από το ότι ο Μαραντόνα ήταν 1,63 μέτρα ψηλός, ενώ ο Σίλτον πάνω από 1,83 μέτρα.
Αυτό που έγινε αμέσως εμφανές στους Άγγλους αμυντικούς και σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους που παρακολουθούσαν στην τηλεόραση σε όλο τον κόσμο ήταν ότι ο Μαραντόνα είχε ακουμπήσει την μπάλα πάνω από το χέρι του Σίλτον χρησιμοποιώντας το τεντωμένο αριστερό του χέρι. Ο Τυνήσιος διαιτητής δεν είδε την παράβαση και, πάνω από 30 χρόνια πριν την εμφάνιση του VAR, το γκολ επιτράπηκε να μείνει.
Δεν υπήρχε τίποτα τυχαίο σε αυτό που έκανε ο Μαραντόνα. Ήταν μια σκόπιμη πράξη παιχνιδιού που στη σύγχρονη εποχή θα του είχε κοστίσει τουλάχιστον κίτρινη κάρτα. Αντίθετα, έπεισε τους συμπαίκτες του να γιορτάσουν μαζί του, και αυτοί βοήθησαν να νομιμοποιηθεί στα μάτια των διαιτητών.
Ο Μαραντόνα αργότερα είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι το γκολ σημειώθηκε «λίγο με το κεφάλι του Μαραντόνα, και λίγο με το χέρι του Θεού.» Έτσι είναι γνωστό μέχρι σήμερα.
Το Γκολ του Αιώνα
Αν αυτό το γκολ έδειξε τον Μαραντόνα στη χειρότερη πλευρά του, αυτό που έκανε τέσσερα λεπτά αργότερα έδειξε την άλλη πλευρά του – το yin στο yang.
Ο μικρόσωμος δημιουργός πήρε την μπάλα στο μισό του γηπέδου στη δεξιά πλευρά, και αρχικά δεν φαινόταν να υπάρχει κίνδυνος για την Αγγλία. Ωστόσο, γύρισε μακριά από δύο παίκτες της Αγγλίας, τον Πίτερ Μπίρντσλεϊ και τον Πίτερ Ριντ, και προχώρησε στο μισό της Αγγλίας, τεντώνοντας τα πόδια του καθώς άρχισε να επιταχύνει. Οι αμυντικοί τον ακολουθούσαν καθώς ο Τέρι Μπάτσερ προσπάθησε να τον αντιμετωπίσει. Ωστόσο, μια κίνηση τον πέρασε από το τεντωμένο πόδι του Μπάτσερ, καθώς κατευθυνόταν προς την περιοχή του πέναλτι.
Ο επόμενος που προσπάθησε και απέτυχε να τον σταματήσει ήταν ο Τέρι Φένγουικ, τον οποίο ο Μαραντόνα απλά προσπέρασε πριν κάνει άλλη μια κίνηση προς τα δεξιά για να περάσει τον επιθετικό Σίλτον και αθόρυβα έστειλε την μπάλα στο κενό τέρμα. Σε δέκα δευτερόλεπτα ο Μαραντόνα είχε διανύσει πάνω από 60 γιάρδες και είχε νικήσει πάνω από τη μισή ομάδα της Αγγλίας.
Ήταν ένα γκολ εκπληκτικής ατομικής λάμψης και φινέτσας και ώθησε τον Ουρουγουανό σχολιαστή Βίκτορ Ούγκο Μοράλες να πει τη θρυλική φράση «Θέλω να κλάψω, ω άγιε Θεέ, ζήτω το ποδόσφαιρο! Τι γκολ!»
Ο Μαραντόνα αργότερα έκανε ένα έμμεσο κομπλιμέντο στην αγγλική ομάδα παραδεχόμενος ότι οποιαδήποτε άλλη ομάδα θα είχε προσπαθήσει να τον φάουλάρει πριν το γκολ, αλλά οι Άγγλοι τον άφησαν να περάσει γιατί είναι «οι πιο ευγενείς στον κόσμο.»
Τι συνέβη στη συνέχεια
Ο Γκάρι Λίνεκερ μείωσε για την Αγγλία και είχε μια τελευταία ευκαιρία να ισοφαρίσει, αλλά η Αργεντινή κράτησε το προβάδισμα και κέρδισε τον αγώνα με δύο γκολ έναντι ενός. Αυτό τους οδήγησε στα ημιτελικά όπου συνάντησαν το Βέλγιο, και πάλι ο Μαραντόνα αποδείχθηκε ο ήρωας, βάζοντας την ομάδα του μπροστά με μια έξυπνη κίνηση με το έξω μέρος του αριστερού του ποδιού. Στη συνέχεια, σκόραρε ένα γκολ που ήταν σχεδόν αντίγραφο της προσπάθειάς του εναντίον της Αγγλίας, παίρνοντας την μπάλα σε ελεύθερο χώρο και νικώντας τέσσερις Βέλγους αμυντικούς πριν βρει το πίσω μέρος του δικτύου.
Τέσσερις μέρες αργότερα, ο Μαραντόνα σήκωσε το δεύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αργεντινής σε οκτώ χρόνια, καθώς η ομάδα του νίκησε τη Δυτική Γερμανία 3 – 2 στον τελικό.
Ο Άνθρωπος πίσω από το γκολ
Ο Ντιέγκο Μαραντόνα ήταν και συνεχίζει να είναι ένας χαρακτήρας μεγαλύτερος από τη ζωή. Ευρέως θεωρούμενος ως ένας από τους καλύτερους παίκτες που έχουν παίξει ποτέ το παιχνίδι, ήταν ένας μικρόσωμος άνδρας, φανταστικός ντριμπλέρ και πασέρ, με τέλειο έλεγχο της μπάλας. Χαμηλού αναστήματος με χαμηλό κέντρο βάρους αλλά με εκπληκτικά ανθεκτικό σώμα, μπορούσε να νικήσει πολλούς αντιπάλους με μία κίνηση, όπως δείχνει το «Γκολ του Αιώνα».
Ωστόσο, είχε και μια σκοτεινή πλευρά και η αντιπαράθεση δεν ήταν ποτέ μακριά, όπως έδειξε το «Χέρι του Θεού». Μετακόμισε στη Νάπολι το 1983 και βοήθησε την μη δημοφιλή Serie A να κατακτήσει τον πρώτο της τίτλο πρωταθλήματος το 1987, επαναλαμβάνοντας το επίτευγμα τρία χρόνια αργότερα. Ωστόσο, εκτός γηπέδου, έγινε εθισμένος στην κοκαΐνη, απέκτησε αρκετά νόθα παιδιά και είχε στενές σχέσεις με τις τοπικές συμμορίες Καμόρα. Η θητεία του στην Ιταλία τελείωσε με ντροπή μετά την επιβολή ποινής αποκλεισμού 15 μηνών για χρήση ναρκωτικών.
Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994, όμως, αποκλείστηκε από το τουρνουά μετά από αποτυχία σε έλεγχο ντόπινγκ, με έναν έκπληκτο εορτασμό μετά το γκολ εναντίον της Ελλάδας που αποκάλυψε την εξάρτησή του στον κόσμο που παρακολουθούσε.
Από τη στιγμή της αποχώρησής του, ο Μαραντόνα δεν απέφευγε τα φώτα της δημοσιότητας και συνέχισε να προκαλεί τίτλους με τις πολιτικές του απόψεις και γνώμες, αναλαμβάνοντας πλήθος ρόλων όπως προπονητής, διευθυντής, τηλεοπτικός σχολιαστής και παρουσιαστής εκπομπών.
Εκείνο το γκολ που θυμόμαστε
Το δεύτερο γκολ του Μαραντόνα εναντίον της Αγγλίας συνεχίζει να είναι ένα από τα πιο εορτασμένα όλων των εποχών, σίγουρα στον ισπανόφωνο κόσμο. Η Αργεντινή θεώρησε τον αγώνα ως εκδίκηση για τις ταπεινώσεις που της επιφύλαξε ο Ράμσεϊ είκοσι χρόνια νωρίτερα, και για την ταπείνωση του Πολέμου των Φώκλαντ.
Ωστόσο, ακόμη και στην Αγγλία, όπου η οργή για το «Χέρι του Θεού» εξακολουθεί να βράζει, το κοινό έχει αναγνωρίσει το μεγαλείο του Μαραντόνα και του δεύτερου γκολ του, ψηφίζοντάς το έκτο σε μια ψηφοφορία για τις μεγαλύτερες αθλητικές στιγμές όλων των εποχών το 2002.Για να παραθέσουμε ξανά τον σχολιαστή Μοράλες “Μικρό κοσμικό χαρταετό, από ποιον πλανήτη ήρθες, για να αφήσεις πίσω τόσους Άγγλους.”